Is het leuk om 100 jaar te leven?

Stel dat je 100 wordt. Of 120. Met de toenemende levensverwachting is dit geen science fiction. Een kind dat nu geboren wordt, heeft een grote kans langer dan een eeuw te leven. Maar is het ook leuk om 100 jaar te leven?

De Britse auteurs Lynda Gratton en Andrew Scott menen van wel. Mits je je daar goed op voorbereidt. Over hoe je dat doet, schreven ze een boek: The 100-year life.

Impact
100 jaar leven heeft niet alleen impact op ons persoonlijke leven. Ook de samenleving verandert drastisch. Samen met de technologische revolutie is de toenemende levensverwachting de grootste verandering van deze tijd. Individuen, overheden én werkgevers moeten over dit thema een visie ontwikkelen.

3 levensfasen
Ons huidige model bestaat uit drie levensfasen, zo stellen de auteurs. Het begint met educatie, gevolgd door werk en dan pensioen. Met een levensverwachting van 100 jaar is dit model, waarbij we rond 65 jaar stoppen met werken, niet langer houdbaar. De oplossing is eenvoudig: langer doorwerken of genoegen nemen met minder pensioengeld.

Doorwerken tot je tachtigste klinkt niet bepaald uitnodigend. Op een houtje bijten op je ouwe dag ook niet. Daarom moeten we zo snel mogelijk af van het model van de drie levensfasen, aldus de auteurs.

Op naar een ‘multi-stage life’
De oplossing ligt volgens de auteurs in een ‘multi-stage life’. In dit model wordt de tweede levensfase – werken – opgedeeld in een aantal kortere perioden. De auteurs rekenen voor hoeveel geld je moet sparen voor je pensioen als je 100 wordt. Daarnaast laten ze ons vanuit vogelvlucht meekijken hoe een 100-jarig leven er uitziet.

Snel veranderende wereld
De technologische ontwikkelingen zijn nu al amper bij te houden. Denk aan robottechnologie, zelfrijdende auto’s en kunstmatige intelligentie. En het wordt alleen maar geavanceerder. Wie 40 jaar geleden begon met werken, moet zich vandaag de dag al behoorlijk inspannen om bij te blijven. Met een loopbaan van 60 jaar in het vooruitzicht wordt het alleen maar lastiger om onze kennis up-to-date te houden.

Zelfontplooiing
De auteurs adviseren om alert en flexibel te zijn. Alleen als we onze kennis en vaardigheden op peil houden, blijven we interessant voor werkgevers. We zullen vaker moeten omschakelen en ons moeten heroriënteren. We zullen onverwachts andere keuzes moeten maken, omdat de ontwikkelingen in de wereld ook plotseling een andere wending nemen. Dat vergt een tomeloze energie. En om energiek te zijn, moeten we weer zorgen dat we fysiek en mentaal gezond blijven.

Flexibiliteit
Ook werkgevers moeten plooibaar zijn en rekening houden met oudere werknemers. De oplossing ligt misschien in kortere werkweken, meer vakantiedagen of vaker tussentijds verlof. Maar werkgevers moeten vooral ook kansen bieden voor bijscholing en omscholing. Want behalve gezond moeten werknemers vooral ook gemotiveerd blijven.

Samenwerken
De auteurs hameren op het belang van samenwerken. Een langer leven betekent immers dat we elkaar langer nodig hebben. We moeten nog meer investeren in relaties, zodat we in de toekomst makkelijker een beroep kunnen doen op anderen. Niet alleen een zakelijk netwerk is waardevol, vooral ook het hebben van familie en vrienden op wie we kunnen terugvallen wordt belangrijker dan ooit.

Rooskleurig
Gratton en Scott schetsen een rooskleurig beeld van een 100-jarig leven. Als je langer leeft, heb je meer tijd om dingen te doen, schrijven ze. Je kunt langer studeren, zodat je beter voorbereid aan je volgende levensfase begint. Je kunt twee of drie carrières hebben, met tussenpozen voor een studie of sabbatical. Je hebt tijd om voor je kinderen te zorgen, terwijl je je partner de ruimte geeft zich verder te ontwikkelen.

De auteurs gaan voorbij aan het feit dat er mensen zijn voor wie dit allemaal niet zo vanzelfsprekend is. Als je moeite hebt met sociale contacten of de capaciteit niet hebt om goed te functioneren in deze snel veranderende wereld, zal een 100-jarig leven behoorlijk uitzichtloos zijn.

Stof om over na te denken
Zaken als zelfontplooiing, fysiek en mentaal gezond blijven, investeren in familie en vrienden, blijven netwerken, open staan voor nieuwe ervaringen; dergelijke adviezen klinken de gepensioneerde professionals bekend in de oren.

Neemt niet weg dat het boek aanzet tot nadenken. Degene die goed is voorbereid op de toekomst, zal het meeste profijt hebben van de extra levensjaren. Als dan ook vervelende ouderdomskwaaltjes genezen kunnen worden, is het misschien best leuk om 100 jaar te leven.