Lang zullen de Japanners leven

Elke derde dinsdag van september eren de jongere Japanners hun oude landgenoten. Dat doen ze als dank voor alles wat zij voor hen hebben betekend. Deze Dag van de Eerbied voor Ouderen is in Japan een nationale feestdag.

Misschien wordt deze dag zo trouw gevierd omdat Japan relatief veel ouderen heeft. Een derde van de bevolking is ouder dan 60.

Recordaantal 100-jarigen in Japan
Japan is zelfs koploper in de wereld als het gaat om het aantal 100-jarigen. In 2017 steeg het aantal 100-jarigen tot bijna 70.000. Ter vergelijking: toen ze in 1963 met tellen begonnen, leefden er 153 eeuwelingen in Japan.

Experts schrijven het groeiend aantal 100-jarigen toe aan een goede gezondheidszorg, regelmatig en preventief medisch onderzoek en een vetarm dieet (geen zuivel, geen alcohol, weinig eieren en vlees). Is honderd worden dan zo eenvoudig? Of is er nog iets speciaals aan die Japanners?

Ikigai, de formule voor een lang en gelukkig leven
Volgens de Japanse traditie heeft iedereen een Ikigai, een reden van bestaan. En dát zou wel eens de formule kunnen zijn voor een lang en gelukkig leven, van wel 100 jaar of langer.

De Ikigai-filosofie focust zich op de wisselwerking tussen dat waar je van houdt, dat waar je goed in bent, dat wat de wereld nodig heeft en dat waar je voor betaald kunt krijgen. Dit zijn je passie, je missie, je roeping en je beroep. Daar waar deze aspecten elkaar overlappen, zit je Ikigai.

Als je je Ikigai hebt gevonden, heb je een antwoord op de vraag waarom je op aarde bent. Wat je daarbij voor ogen moet houden is dat het doel in je leven een gemeenschappelijk belang dient. Jij bent niet kern waar het om draait; je bent wél onderdeel van een geheel. En jóuw bijdrage aan dat geheel is waardevol.

Stress maakt oud
Deze filosofie staat haaks op de westerse samenleving. Bij ons draait het vaak om eigen gewin (what’s in it for me?). Deze manier van leven lijkt vooral veel stress te veroorzaken.
‘Ikigai’ leert ons juist stress bewust te vermijden. En daarmee hebben we nog een ingrediënt dat bijdraagt aan een langer leven.

En er is nog iets dat we van de Japanners kunnen leren. Daar waar wij in westen de neiging hebben op ouderen neer te kijken (te oud, te duur, vaak ziek) kijken ze in Japan juist tegen ouderen op. Helaas kunnen we dat respect voor ouderen niet afdwingen. Maar ach, met een almaar ouder wordende bevolking, komt dat vast vanzelf goed.